భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) భారత నౌకాదళానికి (Indian Navy) చెందిన అత్యంత అధునాతన కమ్యూనికేషన్ ఉపగ్రహమైన జీశాట్-7ఆర్ (GSAT-7R) ను విజయవంతంగా కక్ష్యలోకి ప్రవేశపెట్టింది. శ్రీహరికోటలోని సతీష్ ధావన్ అంతరిక్ష కేంద్రం (SDSC) నుండి ఇస్రో యొక్క అత్యంత శక్తివంతమైన వాహక నౌక ఎల్.వి.ఎం.3 (LVM3) ద్వారా ఈ ప్రయోగం జరిగింది.
ప్రయోగ వివరాలు:
మిషన్ పేరు: ఎల్.వి.ఎం.3-ఎమ్5 (LVM3-M5).
ఉపగ్రహం: జీశాట్-7ఆర్ (CMS-03).
బరువు: సుమారు 4,400 కిలోలు. ఇది భారతదేశం నుండి ప్రయోగించబడిన అతి బరువైన కమ్యూనికేషన్ ఉపగ్రహం.
సమయం: నవంబర్ 2, 2025, సాయంత్రం 5:26 గంటలకు (IST) ప్రయోగం జరిగింది.
కక్ష్య: ఉపగ్రహాన్ని జియోసింక్రోనస్ ట్రాన్స్‌ఫర్ ఆర్బిట్ (GTO) లో విజయవంతంగా ప్రవేశపెట్టారు.
What a moment! #LVM3M5 lifts off with #CMS03, marking another milestone in India’s space journey. Relive the liftoff highlights pic.twitter.com/HOPEvYYljK
— ISRO (@isro) November 2, 2025
నౌకాదళ కమ్యూనికేషన్స్‌కు బలం:
స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో రూపొందించిన జీశాట్-7ఆర్ ఉపగ్రహం భారత నౌకాదళానికి భారత హిందూ మహాసముద్ర ప్రాంతం (Indian Ocean Region) అంతటా సురక్షితమైన మరియు దృఢమైన టెలికమ్యూనికేషన్ కవరేజీని అందిస్తుంది.
దీనిలోని అధునాతన పేలోడ్లు నౌకలు, జలాంతర్గాములు, విమానాలు మరియు మారిటైమ్ ఆపరేషన్స్ సెంటర్ల మధ్య వాయిస్, డేటా, వీడియో లింక్‌లను సులభతరం చేస్తాయి.
గగన్‌యాన్ సన్నాహాలకు కీలకం:
ఈ ప్రయోగం ఇస్రో యొక్క ఆత్మనిర్భర భారత్ సామర్థ్యాన్ని, అంతరిక్ష సాంకేతికతలో పెరుగుతున్న స్వావలంబనను నొక్కి చెప్పింది. అంతేకాక, ఈ విజయవంతమైన ప్రయోగం నాలుగు టన్నుల కంటే ఎక్కువ బరువున్న ఉపగ్రహాలను భారతదేశం నుండే ప్రయోగించగల LVM3 సామర్థ్యాన్ని నిరూపించింది.
తద్వారా భారీ కమ్యూనికేషన్ ఉపగ్రహాల కోసం విదేశీ ప్రయోగాలపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గిస్తుంది. ఈ సామర్థ్యం ఇస్రో యొక్క తొలి మానవ అంతరిక్ష యాత్ర కార్యక్రమం గగన్‌యాన్ సన్నాహాలకు నేరుగా దోహదపడుతుంది.
ప్రయోగం విజయవంతమైన తర్వాత ఇస్రో ఛైర్మన్ వి. నారాయణన్ మాట్లాడుతూ, “భారత గడ్డ నుండి అత్యంత బరువైన GEO కమ్యూనికేషన్ ఉపగ్రహాన్ని ఇస్రో విజయవంతంగా ప్రయోగించింది” అని సంతోషం వ్యక్తం చేశారు.
